Vlinders, een symbolische icoon voor de uitvaart?

Het Griekse woord psyche betekent vlinder. Ze wekken een gevoel van lichtheid en vreugde in ons op. Ze dansen ons leven binnen lijkt wel en dat dansen schenkt ons vreugde. En dan blijkt ook nog eens dat vlinders smaakreceptoren op hun voorpoten hebben. Er overheen lopend proeven ze de bloemen. Als er een vlinder in je gezichtsveld verschijnt vraag je zelf dan eens af hoeveel of hoe weinig vreugde je in jouw leven ervaart. Zie het mooie fladderende beestje als symbool voor verandering en besef dat alle verandering goed is.

Ziel

Maar het woord psyche betekent niet alleen vlinder maar staat daarnaast ook voor ziel. Vooral vanwege hun metamorfose hebben ze een symbolieke waarde. Van een kruipend wormachtig dier naar een insect met grote kleurrijke vleugels is natuurlijk enorm, niet alleen qua uiterlijk maar ook qua levenswijze. Vlinders staan daarom ook symbool voor een nieuw begin, de wedergeboorte of de wederopstanding.

Hoe de betekenis van vlinders wereldwijd verschilt en toch ook hetzelfde is…

In China en Japan staan vlinders bekend als geluksymbool. De Indianen zien de vlinders als symbool voor verandering, vreugde en kleur. Hij leert ons hoe we ons leven bewust kunnen veranderen, door eerst ons zelf te leren kennen, terugtrekken in een cocon, om het idee met de eigen persoon te verbinden. Het tevoorschijn komen van de vlinder is de geboorte van een nieuwe werkelijkheid. Voor Christenen is de dood de overgang naar een beter of ander leven; de vlinder symboliseert hierbij, de vlinder ontstijgt haar pop. Zo denken veel mensen aan hun dierbaren als ze een vlinder zien vliegen.

Vlinders bij het afscheid

Ook ik gebruik regelmatig mooie vlinders bij een afscheidsceremonie. Ik haal de vlinders bij “Vlinderliefde”. Guus Smid kweekt al meer dan 45 jaar vlinders. Afgelopen voorjaar, het was een prachtige zonnig dag, moesten we afscheid nemen van Pieter; een man in de bloei van zijn leven. Zijn vrouw, 2 kinderen van 6 en 8 jaar en overige familieleden waren op de begraafplaats om hem te begraven. Wat was dit zwaar en intens verdrietig voor allemaal.

Ik had voor de kinderen een doosje met vlinders meegenomen die ze na de begrafenis daar ter plekke konden loslaten. Toen de meisjes het doosje openden bleven de vlinders heel eventjes zitten; je kon ze goed bekijken en daarna vlogen ze voorzichtig uit het doosje. Ze vlogen direct op de bloemstukken die op het graf van hun vader waren neergelegd. En niet naar de overige bloemen en struiken die zich toch ook op de begraafplaats bevonden. Dat alleen was al zo bijzonder.  Toen ze verder weg vlogen huppelde het dochtertje achter de vlinders aan; dat voelde “licht” en dat was op dat moment fijn. En wie weet leeft de herinnering aan die vader wel voort in de vlinders die deze kinderen hebben los gelaten.